Ngoại trưởng Mỹ hôm Chủ nhật (13/10) loan báo sẽ rút hết số quân còn lại, khoảng 1.000 người khỏi miền Bắc Syria sau khi nhận được tin quân Thổ Nhĩ Kỳ sắp đẩy mạnh cuộc tấn công chống lại lực lượng người Kurd về phía Nam. Trên Twitter, Tổng thống Donald Trump khẳng định chiến lược của ông là tránh để Mỹ rơi vào cuộc chiến không hồi kết giữa hai thế lực thù địch nhau từ lâu ở Trung Đông. 

Embed from Getty Images

“Một động thái rất thông minh là không tham gia vào các cuộc chiến dữ dội ở dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Những người mà phạm sai lầm khi đưa chúng ta vào Chiến Tranh Trung Đông vẫn đang thúc đẩy chiến tranh. Họ không biết rằng mình đã phạm một sai lầm tồi tệ như thế nào. Tại sao họ không đòi hỏi Tuyên Bố Chiến Tranh luôn đi?” ông Trump viết trên Twitter. 

Việc ông Trump đột ngột rút quân khỏi Bắc Syria bị nhiều nghị sĩ ở cả hai Đảng ở Quốc hội Mỹ chỉ trích là bỏ rơi đồng minh: lực lượng dân quân người Kurd – những người đã chiến đấu thân cận nhất với người Mỹ trong cuộc chiến đánh bại Nhà nước Hồi giáo IS. Ông Trump giải thích rằng người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ đã thù địch nhau từ rất lâu rồi, và đây không phải là cuộc chiến mà Mỹ nên tham gia. 

Người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ đã đánh nhau trong rất nhiều năm. Thổ Nhĩ Kỳ coi PKK (Đảng Công nhân Kurd) là những kẻ khủng bố tồi tệ nhất. Những người khác có thể muốn tới tham chiến cho bên này hoặc bên kia. Cứ để họ. Chúng ta đang quan sát chặt chẽ tình hình. Cuộc chiến không hồi kết!”, ông Trump viết trên Twitter. 

“Các bạn có nhớ rằng 2 năm trước khi Iraq chuẩn bị tấn công người Kurd ở một khu vực khác của Syria. Rất nhiều người muốn chúng ta chiến đấu cùng người Kurd chống lại Iraq – lực lượng mà chúng ta cũng vừa mới tham chiến cùng họ. Tôi nói không và người Kurd rút lui khỏi cuộc chiến, hai lần. Điều tương tự đang xảy ra cùng với Thổ Nhĩ Kỳ”. 

Theo Reuters, Bộ Trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho hay lực lượng người Kurd và Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) đang cân nhắc thỏa thuận với Nga và chính phủ Syria để chống lại cuộc tấn công của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. 

Thổ Nhĩ Kỳ là 1 thành viên của NATO và là đồng minh của Mỹ nhưng lại có thù hận sâu sắc với người Kurd – đồng minh thân thiết nhất của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố Hồi giáo ở Syria. Khi ra quyết định rút quân, ông Trump cũng cảnh báo rằng nếu Thổ Nhĩ Kỳ “làm gì quá đáng” với người Kurd, ông sẽ tiêu diệt nền kinh tế của Thổ. 

Thổ Nhĩ Kỳ đang đối mặt với khả năng bị các thành viên NATO chế tài. 

Đức và Pháp ngừng xuất khẩu vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ trong khi Mỹ cân nhắc các lệnh trừng phạt “rất mạnh mẽ”. 

“Đang làm việc với Lindsey Graham và rất nhiều thành viên Quốc hội, trong đó có Đảng Dân chủ, về việc áp đặt trừng phạt mạnh mẽ đối với Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Trump viết trên Twitter hôm 13/10.

“Bộ Tài chính đã sẵn sàng, có thể có thêm biện pháp pháp chế khác. Có một sự đồng thuận to lớn về việc này. Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi không làm điều này. Hãy chờ xem!”, ông viết thêm. 

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ hôm Chủ nhật cho hay Washington đang điều tra các báo cáo “gây quan ngại nghiêm trọng” rằng một chính trị gia người Kurd và những chiến binh người Kurd đã bị sát hại bởi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ trong cuộc tấn công. 

Mỹ loan báo rút đợt quân cuối cùng ở Syria một tuần sau khi Tổng thống Trump gọi điện cho Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ rồi đột ngột loan báo thay đổi chiến lược ở Trung Đông, điều mà bị giới phê bình chỉ trích là bật “đèn xanh” cho Thổ Nhĩ Kỳ tấn công người Kurd tại Bắc Syria. Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố cuộc tấn công của họ nhằm đẩy lùi phiến quân YPG người Kurd vốn là một phần của Lực Lượng Dân chủ Syria (SDF) và bị Ankara coi là quân khủng bố có liên đới với phiến quân người Kurd từng gây đổ máu ở Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng cả người Kurd lẫn SDF đều chiến đấu bên cạnh người Mỹ trong cuộc chiến chống IS ở Syria. 

Theo Reuters, quyết định của ông Trump nằm trong chiến lược dài hạn là rút Mỹ khỏi những cuộc chiến không hồi kết ở chảo lửa Trung Đông, nơi mà các lực lượng thù địch, chiến đấu với nhau một cách chằng chịt, phức tạp. 

“Chính những người đã khiến chúng ta sa lầy ở Trung Đông, tiêu tốn 8 nghìn tỷ USD và nhiều ngàn nhân mạng người Mỹ (và hàng triệu sinh mạng nếu tính cả của phe bên kia), bây giờ lại chống đối để giữ chúng ta ở đó. Đừng nghe lời những kẻ mà chẳng biết gì cả. Họ đã được chứng minh là những kẻ ăn hại!” Ông Trump viết trên Twitter hôm 12/10. 

Trọng Đức

Xem thêm: